Om kvinnehjarte
Lærerik informasjon
Dr. med. og spesialist i indremedisin og hjartesjukdommar Torstein Hole møtte på medlemsmøtet i mai som er ope for alle interesserte og snakka om temaet. Mental Helse Fjord og Sanitetsforeninga Stordal Helselag skipa til møtet i samarbeid.
Hole nemde fleire typer hjartesjukdommar som koronar hjartesjukdommar, hjarteklaffefeil, arvelege/medfødde sjukdommar, hjarterytmeendringar og hjartesvikt, og tok fram fleire risikofaktorar for koronasjukdom. Nemnt vart arv, alder, kjønn, røyking, høge feittstoff i blodet, høgt blodtrykk, lite fysisk aktivitet, sukkersjuke, fedme, psykososialt stress og mange andre…
Kvinner får hjarteinfarkt om lag 10 år seinare enn menn. Hjarte- og karsjukdom er vanlegaste dødsårsaka hos begge kjønn over 60 år. Kvinner toler risikofaktorar som høgt blodtrykk, røyking og sukkersjuke dårlegare enn menn. Kvinnehjartet er fysisk mindre med mindre kaliber på hjartet sine blodårer, pumpar litt «betre», reagerer med kraftigare vekst i veggtjukkelse ved høgt blodtrykk, toler sukkersjuke dårlegare enn menn når det gjeld påverknad på hjartet, har meir forekomst av betennelsessjukdommar som er negativt for hjartet, svangerskapsforgifting/ svangerskapssukkersjuke aukar risikoen seinare og dei har delvis andre symptonar enn menn. Han tok også fram tradisjonelle risikofaktorar for hjarteinfarkt, nye og dei som gjeld kvinner. Nye risikofaktorar er psykososiale faktorar, sosiøkonomiske faktorar, miljøfaktorar og autoimmune sjukdommar.
Det er mange ulike symptom ved hjarteinfarkt hos kvinner som vart synt i prosent av forekomsten. Kvinner har litt andre symptom ved infarkt, fleire kvinner får infarkt utan blodpropp, har angina utan forsnevringar på grunn av krampe i blodårane og høgt blodtrykk gjev større risiko for infarkt hos kvinner.
I oppsummeringa kom det fram at det har vore ein nedgang på 65 % i dødsfall pga. hjarte-karsjukdom. Det gjeld fleire menn enn kvinner, og det kan forklarast at tilbake i tid var forekomsten av slike sjudommar mykje høgare hos menn. Over tid har den flata ut. Men framleis døyr 40 % av dei over 75 år av hjarte-karsjukdom. Nemnast kan dels andre risikofaktorar enn menn: Toler høgt blodtrykk samt sukkersjuke og røyking dårlegare – kan medføre hjarteinfarkt og -svikt. Har meir betennelsessjukdommar (leddgikt etc.). Toler dårlegare kronisk psykososialt press? Auka risiko etter svangerskapskomplikasjonar. Oftare hjarteinfarkt utan forsnevringar i blodårene til hjartet og «broken heart syndrom». Kvinner kan ha litt andre symptom ved hjarteinfarkt.
Til slutt: Kvinner bør kjenne blodtrykket, kolestrolet og blodsukkeret sitt.
